Themaroutes

Hieronder geven we drie voorbeelden van hoe een thematisch zwaartepunt kan worden gebruikt in het kiezen van de bestemmingen. Wie goed telt, ziet meteen al dat de themaroutes veel te veel bestemmingen hebben voor een midweek. Wij adviseren om zo te plannen: zoek in zoveel mogelijk windrichtingen bestemmingen die passen binnen de wensen en markeer 1 of 2 hoofdbestemmingen. Op die manier ontstaat gedurende de schoolweek de thematische route vanzelf rondom een hoofdbestemming, door gewoon de omstandigheden te volgen.

Voorbeeldroute 1: De strijd tegen het water - toen & nu
Nederland is wereldwijd beroemd om haar strijd tegen het water. Gebruik de ontdekkingstocht over het IJsselmeer om enkele illustrerende voorbeelden van deze strijd te herkennen en leer tijdens een excursie bijvoorbeeld hoe de Nederlanders hun voeten droog houden, of hoe zij de Zuiderzee hebben getemd om er uiteindelijk nieuw land te maken.
Bestemmingen met mogelijke excursies tijdens deze midweek zijn: Woudagemaal Lemmer, Oud Nieuwland bezoekerscentrum Lelystad en Afsluitdijk-Wadden bezoekerscentrum in Kornwederzand. Ook is een bezoek aan Urk thematisch verantwoord, omdat Urk voor de drooglegging van Flevoland een eiland was!

Voorbeeldroute 2: De Gouden Eeuw - VOC en visserij aan de Zuiderzee
Een kleine eeuw lang waren de Nederlanders heersers over de wereldzeeën en een groot deel van de Nieuwe Wereld - met een periode van bloei en voorspoed tot gevolg. Tegelijkertijd werkten de vissers en ambachtslieden rondom de Zuiderzee hard om brood op de plank te krijgen. Een breed onderwerp om tijdens stadswandelingen en eventueel zelfs een museumbezoek te leren kennen.
Bestemmingen met mogelijke excursies zijn het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen, het Westfries Museum in Hoorn, een educatief dagje Amsterdam (met het OV vanuit Enkhuizen of Monnickendam) en de Bataviawerf in Lelystad. Het bezoeken van Volendam, Muiden, Stavoren en Workum passen ook goed in de thematische context.

Voorbeeldroute 3: Landschappen en natuurschoon
Er zijn talloze unieke landschappen te ontdekken in Nederland, waarvan degenen die voor een zeiltocht in aanmerking komen allemaal een eigen unieke zeilbeleving hebben. De rotsen aan de Friese IJsselmeerkust, het Friese Merengebied en de Waddenzee zijn hiervan prachtige voorbeelden. Niet alleen bieden ze mooie weidse vergezichten, maar ook de mogelijkheid om verschillende kenmerkende dieren en planten te ontdekken. Hoewel een midweek eigenlijk veel te kort is om naast Friesland ook uitgebreid het Waddengebied te verkennen, is het zeker de moeite waard om er een (groot) deel van de week voor uit te trekken.
Bestemmingen met mogelijke excursies /uitstapjes zijn Ecomare op Texel, het Afsluitdijk-Wadden bezoekerscentrum in Kornwederzand, de eilanden Vlieland en Terschelling en de nieuw aangelegde eilandengroep Markerwadden. Het bezoeken van Makkum en Stavoren biedt eveneens mogelijkheden een uitstapje in de omgeving. Het is bovendien mogelijk om in Friesland 's nachts voor anker te gaan of aan een onbewoond eiland te overnachten.

Hoe maak ik een goede route?

1. Reserveer tijd voor tegenvallers
De allerbelangrijkste regel bij het maken van een goede route is, dat er altijd ruimte moet zijn om te kunnen improviseren als de omstandigheden daarom vragen. Dit kunnen weersomstandigheden zijn, maar ook als het net even wat anders loopt dan verwacht, of als de voorkeuren van de leerlingen zich tijdens de zeiltocht anders te blijken ontwikkelen dan verwacht.

2. De vaartijd kan heel wisselend zijn
Een ander belangrijke variabele is de vaartijd. Die is namelijk extreem lastig te plannen, omdat we er altijd vanuit gaan dat er overdag wordt gezeild. Hieronder hebben we het voorbeeld van Lemmer - Enkhuizen uitgewerkt: afhankelijk van de weersomstandigheden verandert niet alleen de gemiddelde snelheid, maar ook de te overbruggen afstand. Daarom kan de vaartijd van Lemmer naar Enkhuizen variëren tussen de 2:45 uur en 8:00 uur! (6,5 knopen of 12 km/h over 33km; of 4 knopen of 7,5 km/h over 60km).

3. Wat voor type bestemmingen hebben de voorkeur
Het plannen van een excursie of uitstapje kan dan ook het beste in een plaats op maximaal 1 vaardag vanaf de begin- en eindhaven, gecombineerd met een dag zonder varen, of een hele korte afstand. Wanneer u vooraf bedenkt welk didactisch thema u, indien van toepassing, aan de reis wilt hangen, is het makkelijker om de bestemmingen en eventuele uitstapjes daarop uit te zoeken. Op basis daarvan is het namelijk ook makkelijk alternatieve bestemmingen uit te zoeken als het onverhoopt toch anders loopt.

Andere dingen die leerlingen vaak interessant vinden zijn een strand en /of een winkelstraat op loopafstand - deze elementen zijn gelukkig in veel havens te vinden. Kijk eens naar ons overzicht van populaire bestemmingen aan het IJsselmeer, de Waddenzee en het Markermeer om te ontdekken wat er in welke plaatsen te doen is. In ons whitepaper staan bovendien tips over hoe de leerlingen op een educatieve manier zelfstandig een stadcentrum verkennen kunnen.